THƯỞNG THỨC THIT LỢN SỮA QUAY QUẢNG UYÊN, CAO BẰNG

doanducthanh-KIẾN TRÚC VIỆT: Hàng năm, vào ngày mồng 2 tháng 2 âm lịch, ở Quảng Uyên, Cao Bằng thường tổ chức Hội Pháo hoa. Đội nào thắng đoạt phần thưởng một con lợn sữa quay. Vào ngày hội, mỗi nhà trong bản chọn một con lợn sữa có dáng đẹp nặng cỡ 5-7 kg để quay và thi chấm điểm. Con lợn nào đẹp nhất bản được chọn mang đi dự thi toàn hội. Tuy vậy, cả hội cũng chỉ chọn một con đạt điểm cao nhất làm giải thưởng cho người đoạt được giải Hội Pháo. Nhà nào đoạt giải được ghi vào sổ Lưu truyền và được cả vùng ca ngợi, năm đó sẽ gặp nhiều điều may mắn, ăn ra làm nên.* Lợn sữa quay Cao Bằng. Ảnh: Đoàn Đức Thành.

Tiêu chí một con lợn đoạt giải cao phải là thịt vừa chín tới, da không nhăn, phải căng đầy, màu sắc chín vàng rộm đều khắp mặt da, không có chỗ nứt. Con lợn đặt nằm phải có dáng và tư thế đẹp, hấp dẫn…
Lợn sữa phải chọn con nhanh nhẹn nhất đàn, có dáng đẹp, tỷ lệ mõm, tai, chân, đuôi và toàn thân hài hòa, không khiếm khuyết, phải thể hiện sức sống. Trước khi làm lông, mổ phải rửa thật sạch, sau khi phanh bụng chỉ được thấm khô bằng giấy bản, tuyệt đối không được rửa bằng nước, nếu rửa nước thịt không được săn chắc, ăn tanh, hết vị ngon ngọt, miếng thịt sẽ nhão. Bí quyết còn ở cách chế biến gia vị, một hương vị không thể thiếu là lá mắc mật tươi. Lá mắc mật được rửa sạch để ráo nước, ướp gia vị, nhét đầy vào bụng lợn sữa, sau dùng tre xuyên từ miệng đến sát đuôi rồi khâu lại. Khâu quan trọng là quay trên bếp than hồng. Tùy con lợn to hay nhỏ mà quay từ 1h30 đến 2h. Trước khi quay phải xoa trên mặt da một tỷ lệ dấm thanh và gia vị nhất định để lợn chín nhai bì ròn tan, phải có mật ong tốt thoa khắp mặt da lợn trước và trong khi quay, sao cho thịt chín mà không cháy, không không nứt, màu sắc vàng rộm đều đặn khắp mặt da. * Thịt lợn sữa quay phải ăn nóng mới ngon. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Cháu Hương ưu tiên ông bác được thưởng thức miếng thịt đầu tiên nóng bỏng lưỡi.* Cô em gái ưu tiên ông anh cả.* Bà đấm mồm đấm miệng cháu nội.* Thưởng thức.* Thưởng thức.* Thưởng thức.* Thưởng thức.* Mỗi miếng thịt lợn quay ăn kèm với lá mắc mật mới ngon. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Ăn nhanh cho nóng.* Bác giúp một tay nào.* Thưởng thức đuôi.* Mẹ chiều chú út.[/I]
Ngon nhất là thịt vừa chín tới, ăn nóng với nước chấm đặc biệt do nhà hàng chế biến. Món này thêm chút rượu đưa cay thì tuyệt vời!
Đấy là lợn sữa quay ngày trong ngày Hội Pháo hoa ở Quảng Uyên. Hiện nay, ở thị xã Cao Bằng lợn quay đang là món đặc sản mỗi khi tiếp khách. Cũng do đặc thù riêng nên lợn đã chọn con to hơn, thường từ 8 đến 20 kg. Nhưng ngon nhất vẫn là con 10-15 kg. * Thưởng thức.* Thưởng thức.* Thưởng thức.* Thưởng thức.* Hết nạc vac đến xương.* "Chiến trường" sau 20 phút "chiến đấu".
Hôm tôi ở Cao Bằng vợ chồng hai cháu Quốc & Hương đã đãi bác và cả nhà con lợn quay 10 kg. Quả là ăn quá ngon. Gia đình phải xác định thời gian ăn, đúng giờ ấy mọi người có mặt đầy đủ và nhân viên cửa hàng chở lợn đến nhà. Yêu cầu là sờ vào da con lợn phải nóng dẫy tay, ăn cũng phải nhanh sao cho miếng cuối cùng thịt còn ấm. Có như thế mới thưởng thức hết hương vị của lợn quay Quảng Uyên, nuốt đến đâu thơm ngon tới đó, ăn xong nhớ đời, vòm họng thơm cả tuần, một mùi thơm đặc trưng cho đất Cao Bằng. Trên đây là một số hình ảnh ghi lại được tại nhà cháu Quốc & Hương./.