* Tam quan chùa Bái Đính lớn nhất Việt Nam và cặp sư tử cũng xa lạ nhất trong các chùa chiền Việt Nam. Ảnh: Đoàn Đức Thành.
CHÙA BÁI ĐÍNH MỚI: TO NHƯNG KHÔNG TINH
Bài và ảnh: Đoàn Đức Thành
Từ ngày xây chùa Bái Đính mới đến nay, lần này nữa (ngày 24-11-2010) là lần thứ tư tôi đến để chiêm ngưỡng và xem lại cảm nhận của mình có gì đổi thay sau những tháng năm từng bước hoàn thiện ngôi chùa lớn nhất đất Việt này.
Có lẽ ngoài việc thưởng thức những kỷ lục Việt Nam: Biết thế nào ngôi chùa có nhiều tượng nhất, tam quan lớn nhất, gác chuông và chuông đồng lớn nhất (chuông đồng nặng 36 tấn đồng), điện Quan Thế Âm Bồ Tát và pho tượng Quan Thế Âm Bồ Tát "Thiên thủ thiên nhãn" bằng đồng lớn nhất (nặng 80 tấn đồng), điện Pháp Chủ và pho tượng Phật Thích Ca Mầu Ni bằng đồng lớn nhất (nặng 100 tấn đồng), điện Tam Thế và ba pho tượng Tam Thế bằng đồng lớn nhất, sập thờ bằng gỗ lớn nhất, cửa võng hoành phi câu đối lớn nhất, đang xây tòa tháp Bồ Đề cao nhất. Nay mai còn gắn thêm nhiều kỷ lục nữa như: Tam quan chùa có cặp sư tử Tàu lớn nhất, diện tích khuôn viên ngôi chùa lớn nhất, khoảng cách các điện thờ cách nhau xa nhất, hành lang chùa dài nhất, chùa nhiều gian nhất, chùa nhiều cột nhất, chùa xây nhiều gỗ nhất, chùa có cột bê tông cao nhất, chùa có đường bê tông dài nhất, vv và vv… Có lẽ nhà xây dựng cho rằng Đức Thánh Nguyễn Minh Không (1066-1141) là người khổng lồ (như huyền thoại) nên đã làm ngôi chùa lớn để tương xứng với người ngài. Quả là ngôi chùa vượt xa mọi ngôi chùa ông cha ta đã dựng lên qua các thời đại. Con hơn cha đó là niềm kiêu hãnh nhất chứ sao?* Những kiến trúc sư lão thành lớp tôi (trên thất thập) trước gác chuông lớn nhất Việt Nam tại chùa Bái Đính.Ảnh: Đoàn Đức Thành.
…
* Điện Quan Thế âm Bồ Tát tại chùa Bái Đính lớn nhất Việt Nam.* Pho tượng Quan Thế Âm Bồ Tát "Thiên thủ thiên nhãn" lớn nhất Việt Nam. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Điện Pháp Chủ tại chùa Bái Đính lớn nhất Việt Nam. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Tượng Phật Thích Ca Mầu Ni tại chùa Bái Đính lớn nhất Việt Nam. Ảnh: Đoàn Đức Thành.
Lần này đến với chùa Bái Đính lòng tôi vẫn thế, vẫn như lần đầu trông thấy ngôi chùa này, tôi không thích, bởi nó không đi vào lòng người. Có lẽ vì từ lâu tôi đã quen với những nếp chùa quê bé nhỏ có không gian vừa vặn với tỷ lệ con người, nên mỗi lần đến với ngôi chùa của người xưa để lại tôi thấy không gian từ trong ra ngoài, từ cái cây ngọn cỏ, từ ngọn nến đến chân nhang sao mà linh thiêng, ấm cúng, gần gũi với lòng tôi đến thế. Tôi nhận ra rằng để đạt được điều này là do mọi vật thờ tỷ lệ hòa hợp với con người. Tấm lòng thành kính khi nén nhang thắp lên có một chút ánh sáng le lói, một chút hơi ấm, một chút hương thơm như được giao lưu với tượng Phật, với đồ thờ theo tỷ lệ gần gũi, hòa hợp với con người. * Không gian chùa Bái Đính quá lớn, gây choáng ngợp mà không tạo được ấm cúng như ngôi chùa truyền thống. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Không gian chùa Bái Đính quá lớn, gây choáng ngợp mà không tạo được ấm cúng như ngôi chùa truyền thống. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Không gian chùa Bái Đính quá lớn, gây choáng ngợp mà không tạo được ấm cúng như ngôi chùa truyền thống. Ảnh: Đoàn Đức Thành.
Tôi khâm phục ông cha ta xưa đã khéo tạo dựng ngôi chùa Bái Đính cổ cách đó không xa, hay nếp chùa Tây Phương ấm cúng và gần gũi. Cấu trúc ngôi chùa từ bộ khung gỗ đến chi tiết điêu khắc trên bộ vì đều đi vào lòng người. Mỗi pho tượng như có hồn, có thần sắc sâu lắng, từ làn da, thớ vải như đầy sức truyền cảm, có hơi thở tỏa ra sự sống của con người Việt Nam.
Ngược lại, ở chùa Bái Đính mới, tất cả tỷ lệ đều quá khổ mang tính lấn át ngôi chùa Bái Đính cổ ở phía sau. Từ việc đặt tên đến quy hoạch, quy cách xây dựng đều không coi vốn cổ, cái có trước ra gì. Quả là người đời nay xây dựng không biết tôn trọng quá khứ, tôn trọng người xưa.
Kiến trúc chùa Bái Đính mới đã tạo nên sự choáng ngợp, xa lạ với tình cảm con người. Đến đây tôi thấy chuyếnh choáng, con người bỗng dưng bị nhỏ nhoi, đi lại diệu vợi, mệt mỏi, khó tĩnh tâm để về với cõi tâm linh.
Ngay khi bước vào tam quan đã thấy sự trớ trêu: Một cặp sư tử to lớn như hù dọa các con nhang đệ tử khi đến với chùa, tôi chưa thấy ngôi chùa cổ Việt Nam nào có cặp sư tử đặt trước tam quan như ở chùa Bái Đính mới.
Ông cha ta từ xưa đến nay kiêng không làm tam quan ba tầng, chỉ làm tam quan chùa cao một hai tầng mái, ở chùa này làm chẳng giống đâu, cao đến ba tầng! Hình thức chẳng khác mấy tòa Hiển Lâm Các trong Đại Nội (Huế), một sự vay mượn khập khiễng giữa kiến trúc cung điện và kiến trúc chùa chiền.
Thực chất, với kiến trúc quá khổ, mất tỷ lệ như chùa Bái Đính mới thì chỉ đáp ứng yêu cầu về du lịch, tham quan có tính chất khám phá. Còn Phật tử về với cõi Phật, cõi tâm linh nên để đến với Bái Đính cổ, có đường dành riêng, chứ không phải ở phía sau chùa Bái Đính mới như hiện nay.
Tượng La Hán có đến 500 pho, tôi không đi xem hết được, chỉ lướt qua vài ba chục pho đã thấy nhiều pho đúc bằng đá khuyết tật, chất lượng không đạt yêu cầu thẩm mỹ, thậm chí phản cảm. Nhiều pho na ná cùng một khuôn mặt, không lột tả được tinh thần, tình cảm và tính cách của từng vị. Do chưa chú ý đến bảo vệ nên để con người bôi bẩn lên nhiều pho tượng, gây nên phản cảm./.* Những pho tượng có khuôn mặt na ná nhau. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Những khuyết tậu của đá làm cho khuôn mặt tượng bị biến dạng. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Những khuyết tậu của đá làm cho khuôn mặt tượng bị biến dạng. Ảnh: Đoàn Đức Thành.* Nhiều bức tượng bị bôi bẩn. Ảnh: Đoàn Đức Thành.
——————————————-
http://kienviet.net/bai-viet/chi-tiet/chua-bai-dinh-moi-to-nhung-khong-tinh
http://www.quanamtuvien.info/upload1/modules.php?name=News&op=viewst&sid=3742
http://phatgiaovnn.com/upload1/modules.php?name=News&op=viewst&sid=3742
nguyenhoa2007
Tháng Mười Một 25, 2010 lúc 7:11 sáng
H Ui H ơi, sân chùa rộng bát ngát thế H nhỉQua nay H đi đâu vậy .Mà H cũng ko nghỉ trưa à :confused: :confused: 😀
nguyenhoa2007
Tháng Mười Một 25, 2010 lúc 8:11 sáng
M cũng đoán thế ạChùa mới làm mà mặt tượng đã bị nứt thế kia rùi thì oải quá, phản cảm quá. Mà do đá có vết nứt từ trước hay sau khi tạc tượng mới nứt H nhỉ. Nếu do đá bị nứt trước sao ko thay đi H nhỉ, chẳng lẽ vì ngại tốn kinh phí :confused: :confused: 😀 😀
doanducthanh
Tháng Mười Một 25, 2010 lúc 8:11 sáng
H vừa đi Bái Đính về.:D 😀 😀
Cuchuongrg
Tháng Mười Một 25, 2010 lúc 10:11 sáng
HT đi chùa về a?M chúc HT vui buổi chiều tối nha! :flirt: :flirt:
saubebong2102
Tháng Mười Một 25, 2010 lúc 12:11 chiều
H ơi , sao ngừ ta hg tô tượng lại ?Để vậy kỳ quá !H đi về mệt hg ? H cầu gì vậy H ? Nói nhỏ M nghe xí :)Chúc H buổi tối yên ả , nghe các tỷ muội hát H à :love: :love: :love:
Huongdaiphm
Tháng Mười Một 26, 2010 lúc 2:11 sáng
"Có lẽ vì từ lâu tôi đã quen với những nếp chùa quê bé nhỏ có không gian vừa vặn với tỷ lệ con người, nên mỗi lần đến với ngôi chùa của người xưa để lại tôi thấy không gian từ trong ra ngoài, từ cái cây ngọn cỏ, từ ngọn nến đến chân nhang sao mà linh thiêng, ấm cúng, gần gũi với lòng tôi đến thế. Tôi nhận ra rằng để đạt được điều này là do mọi vật thờ tỷ lệ hòa hợp với con người. Tấm lòng thành kính khi nén nhang thắp lên có một chút ánh sáng le lói, một chút hơi ấm, một chút hương thơm như được giao lưu với tượng Phật, với đồ thờ theo tỷ lệ gần gũi, hòa hợp với con người". Đệ cũng có cảm nghĩ như thế.Hội chứng Kỷ lục ghi-net đã thâm nhập tới khuôn viên chùa chiềng rồi. Mà lạ thật, sao cứ phải "sư tử Tàu" án ngữ các đền chùa mếu mạo của ta vậy nhỉ?Hồi nhỏ, đệ thấy ở quê hoặc cặp lân hoặc cặp búp sen. NÓ gợi lên sự thân ái, yêu chuộng hòa bình và mến khách. Còn sư tử ư? Ngược lại, hiếu chiến!
vienthicusi
Tháng Mười Một 26, 2010 lúc 10:11 sáng
Đệ chưa đến Bái Đính để vãng cảnh chùa nhưng nhưng cảm nghĩ của HT đệ đã cảm nhận được mối đồng cảm…Thật sự ở ngôi chùa cần nhất ở sự tỉnh lặng bởi các tượng Phật, các đồ vật thờ phụng , không gian kiến trúc mang lại…tất cả đều do sự tinh tế, và công phu tạo ra thể hiện lòng thành kính chứ không phải là để lấy có và để đạt kỷ lục nầy nọ…cõi KHÔNG sao còn ham hơn thua làm gì??? Còn sư tử tượng trưng quyền uy triều đình sao lại lạc vào đây được nhỉ? Theo nhà Phật chỉ có Văn Thù Bồ Tát là cưỡi con sư tử xanh mà thôi, chứ làm gì có sư tử gác cổng…hiểu biết ít quá nên đôi khi làm sai lệch ý nghĩa…thật đáng tiếc
KimThuyNguyen
Tháng Mười Một 26, 2010 lúc 5:11 chiều
Muội rất tiếc HT à. Chùa được xây dựng lớn như thế mà lại không đi vào lòng người.
nguyenhoa2007
Tháng Mười Một 27, 2010 lúc 12:11 sáng
HTM chao buoi sang H a. May hom nay H lai vi vu o dau ruiHom nay M lai ve que. Chu M hom no ke ben nha HD do hom nay dua duoc tu Hong thuy = Le thuy ve que rui a . Toi qua goi dien moi ve toi QUANG BINH ma gio da ve con cach nha khoang 3km phai di tu tu cham cham vi som qua ba con chua toi. M sang chao H rui M ve que 😀
doanducthanh
Tháng Mười Một 27, 2010 lúc 3:11 chiều
Chào các đệ và các muội. H về quê mấy hôm nên không có điều kiện trả lời còm của từng người đươc. H cảm tấy vui khi ý H cũng giống như mọi người, ớt chỉ thiên bao giờ cũng cay, bé hạt tiêu mà. Tiếc rằng mọi người đang có xu hướng kỷ lục. Thôi ta đành lấy sự bé nhỏ của chùa Một Cột, chùa Tây Phương làm niềm vui vậy. Chúc mọi người có ngày nghỉ cuối tuần vui vẻ.
doanducthanh
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 7:11 sáng
@nguyenhoa Cứ theo các cụ xưa là hay nhất, vào lòng người nhất .
nguyenhoa2007
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 7:11 sáng
Đúng là chùa nhỏ mới thấy ấm cúng thanh bình thật H nhỉ :confused: :confused: 😀 😀
nguyenhoa2007
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 9:11 sáng
Originally posted by doanducthanh:
Dạ Hôm nay H có đi vãn cảnh ở đâu ạ :confused: :confused:
nguyenthibe
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 12:11 chiều
Na ná hoàng thành TQ nhỉ!
doanducthanh
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 2:11 chiều
Ngày hôm nay H bận đi cả ngày. Không làm gì được cả. Chúc cả Làng đêm nay ngủ ngon để sang tuần mới công việc đạt nhiều hiệu quả.:coffee: :coffee: :sing: :sing: :love: :love: :zzz: :zzz:
nguyenthibe
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 2:11 chiều
Thèm cafe quá huynh ơi! Hôm nay chưa có giọt nào cả!Dạo này huynh vắng nhà suốt! 😀
doanducthanh
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 2:11 chiều
@Nguyễn Thúy H đi nhiều cũng mệt lém, M ui. Tặng M ly cà phê Hàng Hành, Hà Nội.:coffee: :coffee: :love: :love:
KimThuyNguyen
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 2:11 chiều
HT mới về à, có mệt lém không
nguyenthibe
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 2:11 chiều
M cảm ơn huynh nhiều! Nhận cafe và cả :love: :love: nữa!
doanducthanh
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 2:11 chiều
@Nguyễn Thị Bé Mời M cà phê Hà Nội nè::coffee: :coffee: :love: :love:
doanducthanh
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 3:11 chiều
Originally posted by vienthicusi:
Ui cứ tưởng Hoàng Thượng nào! Hóa ra là đệ cusi của LG. Sao lại làm chức to thế cơ chứ?:cheers: :cheers: :sing: :sing: :yes:
Cuchuongrg
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 3:11 chiều
HT ui, buổi tối vui nha H 🙂 cho M xin tách cafe ạ :flirt: :flirt: :flirt:
KimThuyNguyen
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 3:11 chiều
H đi nhiều cũng mệt lém, M ui. Tặng M ly cà phê Hàng Hành, Hà Nội.Cảm ơn HT ạ, M đang xèm caphê đây ạ
doanducthanh
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 3:11 chiều
@Cúc Hương Gửi M tách cà phê Hà Nội đây.:coffee: :coffee: :love: :love:
doanducthanh
Tháng Mười Một 28, 2010 lúc 3:11 chiều
@nguyenhoa Hum nay M không hát bài mới cho H nghe với!:sing: :sing: :jester: :jester:
nguyenhoa2007
Tháng Mười Một 30, 2010 lúc 8:11 sáng
Originally posted by doanducthanh:
HTM cũng choáng toàn tập vụ này luôn. Mừ giờ viết tắt thì HUYNH TRƯONG – HOÀNG THƯONg khó phân biệt đó nha 😀 😀
vivi00
Tháng Mười Một 30, 2010 lúc 8:11 sáng
Hình đẹp quá …Kính chào quí lão (trên thất thập) và chúc vui luôn .Originally posted by Huongdai_lov:
Bài viết hay lắm …chúc khỏe .
vivi00
Tháng Mười Một 30, 2010 lúc 8:11 sáng
Hình đẹp quá …Kính chào quí lão (trên thất thập) và chúc vui luôn .
doanducthanh
Tháng Mười Một 30, 2010 lúc 9:11 sáng
@TRƯƠNG HIẾUCảm ơn Trương Hiếu nhiều.:wine: :wine: